Coğrafi işaret tescil işlemi ile birlikte isim veya işaretler yasal anlamda koruma altına alınır. Tabi ilk önce konuya bir açıklık getirelim. Coğrafi işaret tescili ile anlatılmak istenen söz konusu isim veya işaretin tescil işleminde bulunulması ve akabinde yasal anlamda koruma altına alınmasıdır. Koruma altına alınan isim veya işaret tescilli coğrafi işaretler listesine dahil edilir.
Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilecek Ürünler
- Tarım ürünleri
- Madenler
- El sanatları ve ürünleri
- Doğal ürünler
- Sanayi ürünleri
Coğrafi işaretler yasası çerçevesinde ülkemizde coğrafi işaretler menşe adı ve mahreç işareti olarak tescil işleminde bulunabilir. Bir ürünün menşe adı olarak tescil işlemini gerçekleştirerek coğrafi işaret tescil kapsamına dahil olması adına koşullar yer almaktadır. Bu koşullar;
1. Tüm özelliklerinin itibari ile bölgeye yönelik doğa ve beşeri niteliklerden meydana gelen bir ürün olması
2. Coğrafya sınırları belirli olan bir yöre, bölge yada ulustan meydana gelen bir ürün olması
3. Ürünün üretimi, ürünün işlenmesi ve diğer yapılan işlemlerinin hepsi ile bu yöre yada bölge sınırları kapsamında üretilen bir ürün olması
Coğrafi işaret koruma çeşitlerinden bir diğeri olan mahreç işareti teriminden söz edersek;
1. Coğrafya sınırları belirli olan bir yöre yahut bir bölgeden kaynaklanan,
2. Belirgin bir özelliği, ünü yahut diğer nitelikleri ile bu yöre yada bölge ile özdeş durumda olan,
3. Üretiminin gerçekleşmesi, ürünün işlenmesi ve diğer işlemlerinden asgari olarak bir tanesinin bu yöre yada bölge sınırları dahilinde gerçekleşen bir ürün olmalıdır.
Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilemeyecek İşaretler
- Coğrafi işaret tanımına uymayan isimler ve işaretler,
- Ürünün öz ismi olmuş adlar ve işaretler,
- Ürünün gerçek kaynağı konusunda toplumu yanılgıya düşürebilecek bitki çeşitleri, hayvan ırkları yada benzer isimler,
- Kamu düzeni ve genel ahlaka aykırı işaretler,
- Paris Sözleşmesi ve Dünya Ticaret Örgütü'nü kuran anlaşmaya taraf olan uluslarda koruma altında olmayan yada koruması bitmiş yada faaliyette olan isimler ve işaretler.
Bu anlattıklarımızın gerçekleşmesi için ilk süreçte söz konusu ürünün gerekli hükümleri taşıması ve tescil için müracaat evraklarının hazırlanması gerekmektedir. Bu evrakları sizler için hazırladık.
- Müracaat dilekçesi, kimlik bilgisi yer almalıdır.
- Tescil edilmesi istenen mahreç işareti ve menşe adı ile alakalı ürünün ismi
- Ürünün tanımı ve ihtiyaç duyulması halinde fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özelliklerini açıklayıcı teknik bilgiler ve ilgili belgeler
- Müracaatta işleminde bulunulan ürünün, üretim metodu ve yerel özel imalat teknik ve hükümlerine yönelik belge
- Coğrafi sınırlarının tanımını yapan yöre yada bölgeye ilişkin bilgileri
- Ürünün kalite denetim şeklinin açıklamasına yapan bilgiler
- Menşe adı ve mahreç işaretinin faaliyet şekli, markalama, etiketleme ve işaretleme şekillerinin açıklamasını yapan bilgi ve belgeler
- Müracaat ücretinin yatırıldığına ilişkin belgenin yada dekontun aslı
Bu evrakları Sistem Patent şirketimize temin etmeni ile birlikte ürünün coğrafi işaret tescil edilmesi adına enstitü tarafına yapılması gereken tüm işlemleri sizin adına yürüteceğiniz. Evraklar elimizde ulaşması ile müracaat sürecini başlatırız.
Tescil Süreci
Sistem Patent şirketi olarak ürünün coğrafi işaret olarak tescil edilmesi amacı ile Enstitü’ye yaptığımız müracaat, enstitü tarafından şekli bakımından analiz edilir. İnceleme sırasında söz konusu işaretin tescil işlemine itiraz gelirse enstitü, müracaat ile ilgili teknik verilerin ispatlanması gayesi ile müracaatı uzman kamu kuruluşu yahut üniversite yada taraf olan özel kuruluşun değerlendirmesi için istek yapar. Bu durumda yapılacak inceleme işlem masrafı ve Enstitü nezdindeki hizmetlerimiz için bedel müracaat sahibince Sistem Patent şirketimizin hesabına yatırılır.
Enstitü, tescil müracaatımızı incelemesini tamamlanması ile birlikte resmi gazete, ülke genelinde en prestijli 2 adet günlük gazetede ve bir yerel gazetede yayınında bulunur. Müracaat resmi gazetede ilan edilmesinin itirazına 6 ay süre verilir. Bu sürede tüm kişilerce ürünün tescilinin geçersiz olmasına yönünde Enstitü’ye itiraz yapılabilir. Eğer ki itirazda bulunulmaz ise isim yada işaret resmi gazetede yayın tarihi ile kesinlik kazanır. İtirazın gelmesi durumunda; itirazın değerlendirilmesi ile şekilde yahut kapsamında değişiklik yapılmış biçimi ile ve kapsamı ifade edilerek yayınlanır. Tescil yayın tarihi ile kesinleşir ve coğrafi işaret siciline kaydı yapılır.
Coğrafi İşaret Tescilinin Sağladığı Haklar
Tescil edilen isimin ününden herhangi bir şekilde fayda temin edecek faaliyetler yada tescil çerçevesinde yer alan ürünleri çağrıştıran ve ya çağrışımda bulunan ürünler ile alakalı olan tescil işlemi tamamlanmış ismin direk yada dolaylı şekilde ticari olarak faaliyete konması engellenir.
Sözcük şeklinde asıl coğrafi alanı belirtmek ile beraber toplum tarafından haksız şekilde ürünün diğer bir bölgeden kaynaklandığı olgusu yaratan faaliyetler yada koruma altında olan ismin tercüme edilmesinin uygulanması yada stilinde, tarzında, türünde, şeklin o bölgede üretiminin yapıldığı şeklinde yada bu ifadeye benzer diğer açıklama yada terimler ile beraber kullanılması engellenir.
Ürünün ambalajının içinde ve dışında, tanıtım, reklamında yada ürün ile alakalı herhangi bir yazılı şekilde belgede doğal, temel özellikleri ile menşei hakkında yanlış yada yanılgıya düşürecek herhangi bir açıklama yada belirtiye bulunması engellenir. Ürünün menşei bakımından halkı yanılgıya düşürebilecek şekilde ambalaja konulması yada yanılgıya düşürebilecek herhangi bir biçimde arz edilmesi engellenir.
Coğrafi İşaret Tescili Önemi
Coğrafi işaret tescil edilmesi gayesi, genel özellikler bakımında ürünün üretiminde bulunulması, kaynağı gibi bazı yerel özelliklerine ilişkin olarak belirli bir üne sahip olması ürünlerin koruma altına alınmasını sağlamaktır. Ülkemizde her şehrin bir ürün ile ün yaptığı bir gerçektir.
Doğallık, sürdürülebilir kalite, geleneksellik,, bölgesel kalkınma ve dünya pazarında rekabette bulunabilme garantisi gibi özellikler coğrafi işaretlerin katma değerleri içinde yer almaktadır.
Tescilin Özeti Olarak
- Ürünün koruma altına alınması
- Üreticinin koruma altına alınması
- Tüketicinin koruma altına alınması
- Ülkenin milli ve kültürel değerlerinin koruma altına alınması
