‘‘Coğrafi İşaret; Belirgin bir özelliği, unvanı ya da başka nitelikleri bakımından köken olarak yer aldığı bir yöre, alan, bölge ya da ulus ile özdeş haline gelmiş bir ürünü belirten isim ya da işaretlere denir. Coğrafi işaretler tescil belgesi nedir? sorusuna cevap olarak; Belirli bir coğrafi bölge ya da alan veya ülke ismi ile birlikte telaffuz edilen ürünlerin koruma kapsamına dahil edilmesini sağlayan gerçek ya da tüzel şahıslara devlet nezdinde ürün üzerinde tek elden yürütme ve kullanma hakkı tanıyan belgeye denir. ’’
Coğrafi işaret tescil belgesi, söz konusu işaretlerin ya da isimlerin tescil edilmesi ile birlikte yasal bakımdan koruma kapsamına alınmasının sağlanması ile birlikte verilen belgedir. Bu belge tescil işleminin gerçekleştiğinin göstergesi olmak ile birlikte bir nevi işaretlerin tapusu görevi görmektedir. Tescil işleminin gerçekleşmesi ile beraber belirli haklara da sahip olunmaktadır. Coğrafi işaretlerin tescil edilmesi sonucunda sahip olunan haklar, fikri ve sınai mülkiyet haklarından bir tanesi konumundadır. Tescil ile farklı bir yapıya nail eden özelliği, ünü veya diğer nitelikleri bakımından kökenin yer aldığı bölge ya da devlet ile özdeşleşen bir ürünü belirten işaretlerdir.
Coğrafi işaret tescil belgesi alarak koruma kapsamına dahil edilmesi amacı ile bir ürünün coğrafi işaret konusu olarak tescil işleminin yapılabilmesi için alt bölümde yer alan maddelerin birine dahil olması gerekmektedir.
- El sanatları ve ürünleri
- Sanayi ürünleri
- Tarım ürünleri
- Doğal ürünler
- Madenler
Coğrafi işaret Tescili Konu Olmayacak İşaretler
- Kamu düzeni ve genel ahlaka ters olan işaretler
- Ürünün öz ismi durumuna gelen isimler ve işaretler
- Coğrafi işaret tanımına uymayan isimler ve işaretler
- Ürünün asıl kaynağı hususunda toplumun yanılmasına sebebiyet verecek bitki çeşitleri, hayvan ırkları ya da benzeri isimler,
- Paris sözleşmesi ve dünya ticaret örgütü’nü oluşturan sözleşmeye taraf olan devletlerce koruma altına alınmaya ya da koruma altı süresi bitmiş ya da faaliyet ettirilmeyen isimler ve işaretler.
Koruma kapsamına dahil edilmesi istenen işaretlerin tescil belgesi alımı, Enstitüsü nezdinde 555 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin alakalı olduğu şartlar akabinde gerçekleşmektedir. Coğrafi işaret tescil belgesi için Sistem Patent şirketimiz müracaat edebilirsiniz. Müracaat etmeniz için sizden bazı evraklar talep etmekteyiz bu evrakları sizler içi alt kısımda sıraladık.
- İşaret tescili adına müracaata bulunan kişinin kimlik bilgileri belirten müracaat dilekçesi
- Söz konusu bölgenin veya alanın coğrafyası sınırları için ne olduğu tanımında bulunan ve belirleyen belgeler ve bilgiler
- Tescil işlemi gerçekleşecek olan menşe adı ya da mahreç işaretinin uygulama şekli, işaretleme, markalama ya da etiketleme biçimlerini detaylı bir şekilde açıklamasında bulunan bilgiler
- Denetleme şeklini detaylı şekilde açıklayan bilgilerin temini
- Ürünün tanımının yapılması; ürünün ve gereksinim duyulması halinde ham maddenin kimyasal, mikrobiyolojik, fiziksel ve benzeri olan niteliklerini açıklamasında bulunan teknik bilgiler ve belgeler
- Tescil işleminde bulunulması istemi yapılan mahreç işareti veya menşe adı ve söz konusu işarete konu olan ürünün ismi
- İşaretin tescil edilmesi adına gerçekleşecek müracaatın ücretinin yatırıldığına belirten dekont veya faturanın ibrazı
Coğrafi İşaret Tescil Belgesinin Önemi?
Coğrafi işarete konu olan ürünler, zaman ile kökenin ait olduğu bölge ile ya da devlet ile özdeş haline gelmekte; bünyesinde yer alan belirli nitelikleri dolayısı ile, benzerlerine kıyaslanarak seçilebilirlik özelliği elde etmektedir.
Bu durum, alakalı olan coğrafi işaretlerin (kayseri pastırması gibi.), ticari hayatta belirli bir kalite anlamında değer bulunmasını sağlamaktadır. Coğrafi işaretler, ilişkin oldukları ülke ya da bölge adına, diğer tüm sınai haklardakine benzer şekilde, maddi bir kalkınma vasıta anlamında bir gücü bulunmaktadır. Bu durumun yanı sıra, coğrafi işaretler; bünyesinde yer alan kültürel çeşitlilik ve benzeri nitelikleri ile, yöresel, bölgesel ya da ülkesel tanıtım malzemesi şeklinde de değeri bulunmaktadır.
Yani anlatmak istediğimiz, coğrafi işaretlere yönelik tescil işleminde bulunulmasının esas amaçları; pastırma adına Kayseri ibaresi, şeftali adına Bursa ibaresinin belirli bir kalitenin anlamında hafızalar yer edinmesi gibi, coğrafi kaynak belirten ürünlerin isimlerinin koruma kapsamına dahil edilmesini sağlamaktır.
Bir diğer önemli tescil sebebi ise; coğrafi işaret konusu yörede üretim yapan üreticilerin, tescilin sağladığı korumadan öncelikli şekilde faydalanmalarının sağlanması; coğrafi işarete konu teşkil eden ürünün kalitesinin koruma altına alınması ve bu sayede tüketici seçilirliği adına garanti sunan bir rehber olmasıdır.
Coğrafi İşaret Tescil Belgesi Sağladığı Haklar
- Coğrafi işaretin tescil edilmesi ile koruma altına alınma süresi tescil işlemi ile başlayarak, süresiz bir şekilde uzatabilir.
- Coğrafi işaret hakkını devri gerçekleşebilir, miras şekli ile intikal edebilir, lisans verilebilir, rehin ya da haczedilebilir.
- Coğrafi işaretin, üçüncü şahıslar nezdinde izin alınmadan aynı ürün ve hizmet sektöründe faaliyet konulması akabinde alt kısımda sıraladıklarımızı engelleme hakkı bulunmaktadır.
- Tescil edilen ismin ününden herhangi bir şekilde fayda elde edecek faaliyetlerin ya da tescil çerçevesinde yer alan ürünleri çağrıştıran veya çağrıştırma durumu olan ürünler ile alakalı olan tescil işlemi tamamlanmış ismin dolaylı ya da direk ticari anlamda faaliyeti
- Sözcük anlamı asıl coğrafi alanı belirtmek ile beraber toplumda haksız şekilde ürünün başka yerden kaynaklandığı izlenimini yaratan faaliyeti ya da koruma altında olan ismin tercüme edilmesinin faaliyeti ya da şeklinde, üslubunda, türünde, yöntemi ile, orada üretiminde bulunduğu şekilde ya da benzeri diğer açıklama ya da terimler yardımı ile faaliyete konması,
- Ürüne ait dış ya da iç ambalajında tanıtım ya da ürün ile alakalı herhangi bir yazılı belgede doğal ya da temel özellikleri ile menşei hakkında yanlış ya da yanılgıya meal verecek herhangi bir açıklama ya da göstergenin bulunması
- Coğrafi işaretin tescil edilmesi ile elde edilen haklara tecavüz edilmesi durumunda yasal ve ceza davaları açma hakkı bulunmaktadır.
